Andrey of Pskov & Polotsk

Wingold (Wingont, Вингонт, Wingolt, Вонгут; c.1325 – August 12, 1399 Battle of the Vorskla River) was the Grand Prince of Trubetsk February 14]], 1386 – 1388, Pskov 1341 – 1343, 134? – 1348, 1377 – 1386, 1394 – 1396, Polotsk 1342 – 1387, and Lukoml 1342 – 1387. In 1342 he was baptized Andrey (Andrew) in Moscow as Orthodox, and on February 14, 1386, in Krakow as Roman Catholic. He is from the Gediminid dynasty, the eldest son of the Grand Duke of Lithuania Olgierd and the Duke of Vitsebsk Maria Yaroslavna.

He spent his childhood in Vitebsk. In 1341 he came to Pskov with his father Algirdas and his uncle Kęstutis. At the request of the Pskov people, who were hoping for help in fighting the Livonian Order, Wingold was appointed prince of Pskov. In 1342 he became the wealthier prince of Polotsk, but he also continued to rule in Pskov, where he appointed Yuri Vitovtovich as deputy ruler. In 1348 Pskov became again independent of the Duchy of Novgorod and established again The Principality of Pskov, which was an aristocratic oligarchy, commonly called the Pskov Republic.

In the later part of the 14th century, Wingold’s nephew Grand Prince Vytautas and Dmitry Donskoi of Moscow started a rivalry for fertile southern lands of Ruthenia, formerly controlled by the Golden Hord. After the death of the deputy governor in 1348, the people of Pskov took advantage of the situation and no longer recognized Wingold as their own prince. In 1359, Wingold exiled Vasily Mikhailovich's deputy rulers from the city of Rzhev and returned the city to Vsevolod Alexandrovich Holmski, who had been hiding from the persecution of Vasily Kashinsky and the Tatars in Lithuania since 1358. In 1362 he took part in the Battle of the Blue Waters near South Bug.

In the autumn of 1368 and 1370, his father took part in campaigns against the principality of Moscow, which was undertaken to restore the rights of Mikhail Alexandrovich, the prince of Tver, which the prince of Moscow did not want to recognize. Simeon's letopiss says that in 1373 Wingold and Kęstutis went on a looting trip in the possession of the Prince of Perejaslav.

In April and September 1374 and November 1375, he led a military expedition to the Vana-Väina Order Fortress. After the German invasion of Lithuania in February 1375, Wingold, together with his three brothers, Kęstutis and the son of the Duke of Smolensk (Sviatoslavich), looted the estates of the Archbishop of Riga and the Knights of Livonia. In August 1376, Rēzekne (Rēzekne) attacked the castle. In March 1377, the Russian-Lithuanian forces took part in a military expedition to Courland.

Although Wingold was probably his father's eldest child, his stepmother Juliana of Tver's sons did not allow him to rule after the death of his father, Grand Duke Algirdas, in Vilnius in 1377, and he entered the principality of Moscow under contracts with Grand Duke Dmitry Donskoy and Vladimir Andreevich Serpukhovsky. Wingold was named Grand Duke in Moscow documents. With Dmitry's permission, he regained control of the Principality of Pskov.

In the winter of 1377/1378, he came to Novgorod, from where he moved on to Moscow. In 1378, he took part in the Battle of the Vojvodina River, in which Russian troops defeated Begeth, the leader of the Golden Horde.

In 1379, after the Mongol invasion of Ruthenia, The Principality of Trubetsk passed to Wingold’s brother Dymitr Korybut, the Grand Prince of Briańsk etc., and then to Wingold, and the other|Princes of Trubetsk. In the winter of 1379-1380, Wingold fought with his step-brother (vassal of his father Algirdas) Dmitry of Bryansk against his half-brothers (sons of Juliana) to defend the land of the prince in the Bryansk, Starodub, Trubetsk, Novgorod-Seversk regions, which they owned jointly. In 1380, they brought their comrades into the forces of Dmitry Donskoy to take part in the Battle of Kulikovo, which prevented the forces of Grand Duke Jogaila and the Golden Horde of the Grand Duchy of Lithuania, Russia and Samogitia from joining. Dmitry Donskoy's troops won the battle. As the Tatar power was on the wane, Dmitry soundly defeated the Horde at the Battle of Kulikovo (1380), only to be besieged in Moscow several years later by Khan Tokhtamysh.

The strengthening ties of The Principality of Pskov with Muscovy had been caused by economic development and foreign policy objectives, Pskov’s participation in the Battle of Kulikovo in 1380, and the successful joint struggle against The Monastic state of the Teutonic Knights.

After Kęstutis exiled Jogaila and Juliana to Kreva and Vitsebsk in 1381, Wingold returned to the Grand Duchy of Lithuania to rule Polotsk.

When King Louis I of Hungary died in 1382, the Archbishop of Cracow Jan Radlica crowned the younger daughter as "Jadwiga, King of Poland" – technically speaking, she was a King, not a Queen. The szlachta prevailed upon her to end her engagement with William, Duke of Austria, and instead to marry Wingold’s brother Jogaila, Grand Prince of Lithuania, whose country had returned to Slavic paganism after a brief period of the Christian Kingdom of Lithuania in the 1250s.

At the end of 1385, Wingold opposed the Krevo Union, stating that "Jogaila… wants and desires to accept the Catholic faith of the Holy Roman Church and "… promises to unite his Lithuanian and Russian lands with the crown of the Kingdom of Poland forever."

In October-November, Wingold formed a coalition against Jogaila. By February 2, 1386, he conquered the area around Vilnius and Ašmena and in February subjugated Lukomli. Jogaila quickly sent Vytautas and Skirgaila to Lithuania with Polish forces.

In February 14-15, 1386 brothers Wingold, Jogaila, Korybut, Lengvenis, Karigaila, Wigunt-Aleksander etc. were baptized and converted to Catholicism at the Wawel Cathedral in Krakow. Jogaila was crowned King of Poland as Władysław, a name chosen in honor of Jadwiga's great-grandfather, the unifier. They managed to stop the Knights of the German Order, defeat Wingold Lukomlis, defeat Sviatoslav Ivanovich in the battle of Mstislav in the spring of 1386, and conquer Polotsk in the spring of 1387. Grand Duke Wingold was fraudulently imprisoned and deported to Chęciny Castle in Poland.

In 1390, Vytautas exiled Skirgaila from Polotsk. Either after this event or after the Astravas agreement between Jogaila and Vytautas, Wingold returned to Polotsk. In the autumn of 1393, Wingold came to Novgorod with the ambassadors of Pskov to sign an agreement. In the spring of 1394, metropolitan Kiprian also came to Novgorod. However, both the people of Novgorod and the metropolitan people renounced it.

1399. As a result of the new conflicts within the Golden Horde, Tokhtamysh was dethroned by the party of khan Temur Kutlukh and emir Edigey, supported by the great Tamerlane. When Tokhtamysh asked Vytautas for assistance, the latter readily gathered a huge army that included Ruthenians, Lithuanians, Mongols, Muscovites, Poles, Romanians, and Teutonic knights. His army met the Tatars at the Vorskla River, a tributary to the Dnieper. Although the Lithuanian army was well equipped with cannons, it could not resist a rear attack from Edigey's reserve units. Vytautas could hardly escape alive, many princes of his kin were killed, although as Wingold, his step-brother Dmitry "the Elder" with son Iwan Skindyr, Stefan Musat, Prince of Moldavia, and two of his brothers, while the fourth was badly injured, and the victorious Tatars besieged Kiev.

And the Christian blood had flown like a water, up to the Kievan walls",

as one chronicler put it. Meanwhile, Temur Kutlukh died from the wounds received in the battle, and Tokhtamysh was killed by one of his own men. Like many other Lithuanian-Russian princes, Wingold fell in the Battle of the Vorskla River on August 12, 1399. Vytautas's defeat at the Vorskla effectively blocked the expansion of The Grand Principality of Lithuania to Southern Ruthenia. His enormous state also lost hard-won access to the Black Sea. The political activity of Lithuanians was then switched to the fight for northern principalities, such as The Principality of Smolensk.

Memory

In 2009, a statue of Wingold was erected in Polotsk (sculptor I. Golubev). The Wingold Museum is located in Polotsk, at 3 Engels Street.

• Mother: Maria of Vitebsk (? – 1346)
• Father: Algirdas (c.1296 – end of May 1377), Grand Prince of Lithuania 1345 – 1377

Brothers

• Konstantyn (14th century – 1386/before 30 October 1390), Prince of Czernihow, and Czartorysk
• Wlodzimierz (14th century – after October 1398), Grand Prince of Kijow 1362 – 1395, Sluck, Kopylsk 1395
• Fiodor (Theodore; 14th century – 1399), Prince of Rylsk 1370 – 1399, Ratnie 1387 – 1394, Briansk 1393
• Skirgiello (Iwan; ca 1354 – 11 January 1397 Kijow), Prince of Trock 1382 – 1395, Polock 1387, Kijow 1395 – 1397, Prince regent of Lithuania 1386 – 1392
• Wladyslaw II Jagiello (Jogailo; ca 1351 – 1 June 1434 Grodek Jagiellonski), Grand Prince of Lithuania 1377 – November 1381, 3 August 1382 – 5 August 1392, King of Poland 1386 – 1434
• Korybut (Dymitr; 1379 – after 1404), Grand Prince of Trubetsk 1379, Bryansk 1390 - 1399, Starodub 1383, 1387|87 or 1388|88 – 1397, and the Prince of Druck 13?? – 13??, & Pereyaslav-Zalesski 1379 - 1388, Prince of Nowogrod Siewierski 1386 – 1392/1393|93; the forefather of Trubetskys
• Lingweni (Szymon; 14th century – after 19 June 1431), Prince of Mscislaw, regent of Great Novgorod
• Korygiello (Kazimierz; after 1350 – 1390/1392 Wilno), Chancellor in Mscislaw
• Wigunt (Вигунт, Wingont, Aleksander, Александр; after 1350 – 28 June 1392), Prince of Kiernow
• Swidrygiello (Boleslaw; 1355 – 10 February 1452 Luck), Prince of Witebsk 1392 – 1393, 1430 – 1436, Podolia 1400 – 1402, Nowogrod Siewierski 1404 – 1408, 1420 – 1438, Czernihow 1419 – 1430, Grand Prince of Lithuania 7 October 1430 – 1 September 1432, pan Volynia 1437 – 1452

Sisters

• Fiedora Titowiczowa (born 14th century; m. after 1376 Prince Swjatoslaw Titowicz of Karaczow and Zwenigorod
• Nowosielska (14th century; m. Prince Iwan Nowosielski i Odojewski
• Agrypina (Maria; 14th century – 1393; m. 1354 Prince Boris of Nizhni-Novgorod and Suzdal
• Helena of Moscow (Evpraksija, Helena Olgierdowna; after 1350 – 15 September 1438), m. winter 1371/1372 Prince Vladimir Andreievich of Borovsk, Prince of Serpukhovsk and third part of The Principality of Moscow, Prince of Volock and Rzhev 1389 – 1405, Gorodetsk and Uglich 1405 – 1410
• Kenna Slupska (Joanna; ca 1350 – 27 April 1368), m. after 1360 Kazimierz IV Slupski (Kazko Slupski), Prince of Pomerania
• Maria Olgierdowna (after 1350 - ?), 1m* 1354 Boris, Grand Prince of Suzdal; 2m* 1379 Wojdylo, Starost of Lida; 3m* Dawid, Prince of Grodno
• Aleksandra Olgierdowna (ca 1370 – 19 June 1434), m. 1387 Siemowit IV Plocki, Prince of Masovia in Czersk, Rawa Mazowiecka, Sochaczew, Plock, Gostynin, Plonsk, Wizna, Kujawy and Belz
• Wilheida (Katarzyna; after 1350 – after 4 April 1422), m. 1388 Johann II zu Mecklenburg-Stargard, Duke of Mecklenburg 1392/1393 – 1416, Master of Stargard, Sternberg, Friedland, Furstenberg, and Lychen since 1408
• Jadwiga Oswiecimska (after 1350 – after 13 May 1400), m. 1394 Prince Hanus III Oswiecimski, Prince of Oswiecim 1395/1396|96 – 1405

Sons

• Onufri Fiodor Połubiński, Grand Duke of Polotsk 1392–1399
• Ostej Wingoldowicz (Michal; ? – Moscow 1382/1385)
• Szymon Wingoldowicz (? – 1387)
• Iwan Wingoldowicz Pskowski (? – after 1437), Prince of Pskov 1389/1396 – 1399

See also

• Gediminids
• Trubetsky

External links

• Giedyminowicze
• Przedstawiciele dynastii Giedyminowiczów
• Giedymin Pukawerowicz + Wida + Olga + Jewna
• rodzeństwo Jagiełły
• The Polubinski Family's Historical Roots
• Troubetzkoy
• Uposażenie młodszych Olgierdowiców. Przyczynek do biografii Skirgiełły
• Uposażenie młodszych Olgierdowiców. Przyczynek do biografii Skirgiełły
• Wikipedysta:Wiktoryn/Brudnopis2
• Андрэй Альгердавіч
• ...Андрэй Полацкі і Дзьмітры Бранскі разам са сваімі дружынамі.
• БУТАВ-ДМИТРО ОЛЬГЕРДОВИЧ
• ОЛЬГЕРДОВИЧІ. ДМИТРОВИЧІ. ТРУБЕЦЬКІ
• Питання української медієвістики
• Прилученнє українських земель до в. кн. Литовського в 2-й пол. XIV в.:Загальний погляд, лїтература. Сїверщина — окупація Брянська, литовські князївства в Сїверщинї, верхівські землї, конкуренція Москви й Рязани, нахил сїверських Гедиминовичів до Москви й московські здобутки кінця XIV в., полїтика Литви.
• Сіверське князівство

title= Grand Prince of Trubetsk 

before= Andrzej Dymitrowicz Trubecki 

after= Butaw (Dymitr Olgierdowicz) 

years= February 14, 1386 – 1388 

title= Prince of Pskov

before= Jurij of Pskov 

after= Iwan Wingoldowicz Pskowski 

years= 1341 – 1343; 134? – 1348; 1377 – 1386; 1394 – 1396 

title= Prince of Polock

before= Olgierd 

after= Grand Principality of Lithuania 

years= 1342 – 1387 

title= Prince of Lukoml

before= Wasyl of Lukoml 

after= Grand Principality of Lithuania 

years= 1342 – 1387 

* Center of the Northern Krivich (Pleskovich) Tribal Union ...................... until c. 800

• Republic of Novgorod ...................... c.800–862
• Truvor (Rurik's brother, Irboska) .................................. 862–864
• Republic of Novgorod ............................ 864–1010 RURIKOVICH
• Sudislav .................................. 1010–1036 d. 1063
• Republic of Novgorod ............................ 1036–1132 RURIKOVICH–Perejasławski
• Svjatopolk I Volodarevic (Novgorod 1142–48) ......... 1132–1136 d. 1154
• The Republic of Novgorod ............................ 1136–1137
• Vsevolod I the Exile (Gavriil Mstislavic; in Novgorod 1117–36) ....... 1137–1138
• Svyatopolk I Volodarevic (in Novgorod 1142–48) (restored) ......... 1138 d. 1154
• To Novgorod ................................... 1138–1177 RURIKOVICH–Smolenski
• Boris I Davydovic ................................... 1177–1180 d. later
• To Novgorod ................................... 1180–1209
• Vladimir I Mstislavic ................................ 1209–1211 d.1227
• To Novgorod ................................... 1211–1212
• Vladimir I Mstislavic (restored) ......................... 1212–1213 d. 1227
• Vsevolod II Borisovic (Vissewalde rex de Gerzika; in Smolensk from 1239) ....... 1213–1214 d. c. 1245
• Yaroslav I Vladimirovic ................................ 1214 d. later
• To Novgorod ................................... 1214–1215
• To Sackalia (Lembitu) ................. 1215
• Vladimir I Mstislavic (re–restored) ...................... 1215–1227
• To Novgorod ................................... 1227–1232
• Jurij Mstislavic .................................... 1232–123? d. aft. 1235
• To Novgorod ................................... 123? –1240
• To Livonian Order | Livonia ................. 1240–1242
• To Novgorod ................................... 1242–1348 House of Giedymin
• Wingold (Andrzej I; son of Olgierd) .... 1341–1343 d. 1399 ? 4th Lithuanian dynasty
• Iwan I .................................... 1343–134? GIEDYMIN
• Wingold (restored) ............................. 1340s –1348 d. 1399 ? 4th Lithuanian dynasty
• Eustatius of Izborsk ...................... 1348–1356 d.1360 dynasty with unknown origin
• Basil II Waked the Waves .................. 1356–1358 ? 4th Lithuanian dynasty
• Eustatius of Izborsk (restored) ............... 1358–1360 Dynasty with unknown origin
• Alexander III ............................. 1360–137? Dynasty with unknown origin
• Matvey .................................... 1370s–1377 House of Giedymin
• Wingold (re–restored) .......................... 1377–1379 / 1386
• anarchy ................................... 1386–1394
• Wingold (re–re–restored) ....................... 1394–1396
• Iwan I (son of Wingold, Grandson of Olgierd) .................................. ..1396–1399 d.aft.1437 with ... ? 4th Lithuanian dynasty
• Gregory ..................................... 1396–1404 d.1417 with ... RURIKOVICH–Kholmsky
• Iwan I of Kholm ........................... 1399 and then ... d. 1402 R.–Rostovsky
• Daniel I .................................. 1401–1407 d.1409 R.–Moskovsky
• Constantine I of Uglich ................... 1407–1408 d. 1433 R.–Beloozersky
• Constantine II .............................. 1407–1408 R.–Rostovsky
• Daniel I (restored) ........................... 1408–1409
• Alexander IV the Chip ..................... 1410–1412 d. aft. 1434 R.–Moskovsky
• Constantine I of Uglich (restored) ............ 1412–1413
• Constantine I of Uglich (re–restored) ......... 1414 R.–Rostovskiy
• Andrew II ................................. 1415–1417
• Theodore I ................................ 1417–1420
• Alexander IV the Chip (restored) .............. 1421–1423 GIEDYMIN–Zwenihorodski
• Fiodor Patrikiewicz | Theodore II (son of Patricius (prince) | Patrycy) ............................. 1424–1425 d. 1426
• anarchy 1425–1428 RURIKOVICH–Rostovsky
• Demetrius I .......................................... ... 1428 d. aft. 1434
• Alexander IV the Chip (re–restored) ........... 1429–1434
• Vladimir II ............................... 1434–1436 R.–Babichev
• Iwan II the Milksop ....................... 1436 R.–Shuisky
• Boris ....................................... 1436 R.–Rostovsky
• Vladimir II (restored) .......................... 1436–1439 GIEDYMIN
• Iwan I (restored) ............................. 1437
• Alexander V (son of Iwan I Pskowski, grandson of Wingold, grand–grandson of Olgierd) ....................... ............. 1439–1442 G.–House of Czartoryski
• Alexander Czartoryski | Alexander VI ...... 1443–1447 RURIKOVICH–Shuisky
• Basil III the Comb ........................ 1448–1455 R–Moskovskiy:
• Iwan III Shemyakin ........................ 1454 d. aft. 1454 GIEDYMIN–Czartoryski
• Alexander VI (restored) ....................... 1455–1460 RURIKOVICH–Obolenskiy
• Iwan IV the Bobbed ........................ 1460–1461 R–Rostovskiy
• Vladimir III .............................. 1461–1462 GIEDYMIN–Zwenihorodski
• Iwan Patrikiewicz | Iwan V (son of Patricius (prince) | Patrycy) ............................. 1463–1466 with. .. RURIKOVICH–Shuisky
• Theodore III ................................ 1463 d. 1472
• anarchy ....................................... 1466–1467
• Theodore III (restored) ....................... 1467–1472 R.–Obolensky
• Yaroslav II ............................... 1472–1474 d. 1488 R.–Kholmsky
• Daniel II ................................. 1474–1475 d. aft. 1485
• Yaroslav II (restored) ........................ 1475–1477 R.–Shuisky
• Basil IV .................................. 1478–1480 d. 1496 R.–Obolensky
• Andrew III the Nail ....................... 1480
• Yaroslav II (re–restored) ....................... 1480–1488 R.–Starodubsky
• Simeon .................................... 1489–1491 R.–Shuisky
• Basil IV (restored) ........................... 1491–1496 R.–Rostovsky
• Alexander VII ............................. 1496–1499 R.–Moskovsky
• Basil V (in Moscow 1502–1533 as Basil III) ................................ ...... 1499–1502 d. 1533 R.–Obolensky
• Alexander VIII ............................ 1502 R.–Shuisky
• Iwan VI the Hunchback ....................... 1502–1503 R.–Rostovsky
• Demetrius II .............................. 1503–1507 R.–Yaroslavsky
• Peter I of Pskov (NOT Peter I of Russia!) ................................ ...... 1507–1509 R.–?
• Peter II the Found ........................ 1509–1510 d. aft. 1510
• To the Grand Duchy of Moscow | Muscovy .......... 1510–1547
• To Muscovian Tsardom | Muscovy .............. 1547–1581
• To Polish–Lithuanian Commonwealth ......... 1581–1582
• To Muscovy .................................... 1582–1608
• False Demetrius II the Brigand of Tushino ...................................... .1608–1611
• False Demetrius III the Brigand of Pskov ................................... ...... 1611–May 18, 1612
• To Muscovy .................................... 1612–1721

  ---

The Principality of Trubetsk

The Ruling Princes

Nowogród Siewierski....................until 1164

RURYKOWICZE

• 1. Wsiewołod Światosławicz Buj-Tur (Kursk, 1180 – 1196)....................1164 – 1196

Nowogród Siewierski....................1196 – 1202

• 2. Światosław Wsiewołodowicz (Włodzimierz Wołyński, 1206 – 1210)....................1202 – 1211

Nowogród Siewierski....................1211 – 1212

• 3. Światosław Wsiewołodowicz (Veliky Novgorod, 1232)....................1212 – 1232
• 4. Andrzej Światosławicz....................1232 – 1240

Golden Horde....................1240 – 1357

GIEDYMINOWICZE–TRUBECCY

• 5. Demetrius Korybut (Briańsk, 1357 – 1379, 1390 – 12 August 1399)....................1357 – 1379
• 6. Andrzej Dymitrowicz Trubecki....................1379 – 14 February 1386
• 7. Wingold (Andrzej Olgierdowicz Wońifantij)....................14 February 1386 – 1388
• 8. Demetrius Korybut....................1388 – 12 August 1399; died after 1404
• 9. Michał Dymitrowicz Trubecki....................12 August 1399 – ca 1406
• 10. Symeon Michałowicz Trubecki (Świsłocz, 1400 – ca 1406)....................ca 1406 – 1411; died after 1411
• 11. Jerzy Michałowicz Trubecki....................1411 – 1445; died after 1445

WOŁŁOWICZE

• 12. Hrynko Chodkiewicz Wołłowicz h. Bogoria....................1445 – ca 1451

GIEDYMINOWICZE–CZARTORYSCY

• 13. Iwan Wasylewicz Czartoryski....................ca 1451 – March 1460

GIEDYMINOWICZE–TRUBECCY

I BRANCH

• 14. Iwan Symeonowicz Trubecki....................March 1460 (½ principality) – 1490; died XVI century
• 16. Serapion Symeon Iwanowicz Perski Trubecki....................1490 (¼ of ½ principality) – 1508
• 20. Fiodor Iwanowicz Trubecki....................1490 (¼ of ½ principality) – 1536
• 21. Iwan Iwanowicz Trubecki....................1490 (¼ of ½ principality) – 1538
• 22. Adrian Andrzej Iwanowicz Trubecki....................1490 (¼ of ½ principality) – 25 May 1546
• 23. Sawwa Michał Andrzejowicz Trubecki.................... 25 May (16 May) 1546 (½ principality) – 14 December (5 December) 1547

II BRANCH

• 15. Aleksander Jerziewicz Trubecki....................March 1460 (½ principality) – 1490; died XVI century
• 17. Iwan Jerziewicz Trubecki....................1490 (½ principality) – 1500, 1503 – 24 January (15 January) 1520
• 18. Symeon-Bogdan Aleksandrowicz Trubecki.................... 24 January (15 January) 1520 (½ principality) – 1535
• 19. Michał Symeon-Bogdanowicz Trubecki....................1535 (½ principality)
• 24. Aleksander Symeon-Bogdanowicz Trubecki....................1535 (½ principality), 14 December (5 December) 1547 (all of the principality) – after 1 February (23 January) 1566

The Tsardom of Muscovy.................... after 1 February (23 January) 1566 – 1609

I Rzeczpospolita....................1609 – 1611

• 25. Wigund-Jeronym Trubecki....................1611 – 1634
• 26. Piotr Wigunt Trubecki....................1634 – 16 September 1644 (½ principality)
• 27. Aleksander Czarny Książę Trubecki....................1634 – 1657 (½ principality)

The Tsardom of Muscovy....................1657 – 27 March (17 March) 1660

• 28. Aleksy Trubecki.................... 27 March (17 March) 1660 – June 1672

The Tsardom of Muscovy....................from June 1672

Wingold (vene keeles ka Андрей Ольгердович, leedu keeles ka Andrius Algirdaitis, poola keeles ka Andrzej Olgierdowic; umbes 1320 – 12. august 1399) oli Pihkva vürst aastatel 1341–1348, 1377–1385 ja 1394–1399; Polotski vürst aastatel 1342–1377, 1381–1387 ja 1393–1399; Trubetski vürst koos venna Korybut Dmitriga (leedu keeles Dmitrijus Kaributas Algirdaitis, poola keeles Dymitr Korybut Olgierdowic) alates 1360. aastatest; Lukomski vürst alates 1386. Ta on pärit Gediminase dünastiast, Leedu suurvürsti Algirdase ja Vitsebski vürstitari Maria Jaroslavna vanim poeg. Lapsepõlve veetis Vitsebskis. 1341. aastal tuli koos oma isa Algirdase ja onu Kęstutisega Pihkvasse. Pihkvalaste palvel, kes lootsid saada abi võitluses Liivi orduga, määrati Wingold Pihkva vürstiks. 1342. aastal sai temast jõukama Polotski vürst, kuid ta jätkas valitsemist ka Pihkvas, kuhu määras asevalitsejaks Juri Vitovtovitši. Pärast asevalitseja surma 1348. aastal kasutasid pihkvalased olukorra ära ega tunnistanud Wingoldd enam enda vürstina. 1359. aastal pagendas Wingold Rževi linnast Vassili Mihhailovitš Kašinski asevalitsejad ja andis linna tagasi Vsevolod Aleksandrovitš Holmskile, kes oli end alates 1358. aastast varjanud Vassili Kašinski ja tatarlaste tagakiusu eest Leedus. 1362. aastal osales Siniste Vete lahingus Lõuna-Bugi ääres. 1368. ja 1370. aastate sügistel osales oma isa sõjakäikudes Moskva vürstiriigi vastu, mis võeti ette, et taastada Tveri vürsti Mihhail Aleksandrovitši õigusi, mida Moskva vürst ei tahtnud tunnistada. Simeoni leetopiss ütleb, et 1373. aastal käis Wingold koos Kęstutisega rüüsteretkel Perejaslavli vürsti valduses. 1374. aasta aprillis ja septembris ning 1375. aasta novembris juhtis sõjaretki Vana-Väina ordulinnusesse. Pärast sakslaste rünnakut Leedule 1375. aasta veebruaris, rüüstas Wingold märtsis koos kolme venna, Kęstutise ja Smolenski vürsti pojaga (Svjatoslavitšiga) Riia peapiiskopi ja Liivimaa rüütlite valdusi. 1376. aasta augustis ründas Räisaku (Rēzekne) ordulinnust. 1377. aasta märtsis osales vene-leedu vägede sõjaretkes Kuramaale. Kuigi Wingold oli tõenäoliselt oma isa vanim laps, ei lasknud tema kasuema Tveri Juliana pojad teda pärast tema isa suurvürst Algirdase surma 1377. aastal Vilniusesse ja ta asus teenistusse Moskva vürstiriiki, olles sõlminud lepingud suurvürst Dmitri Donskoi ja Vladimir Andreevitš Serpuhovskiga. Moskva dokumentides nimetati Wingoldd suurvürstiks. Dmitri loal hakkas ta taas valitsema Pihkva vürstiriiki. 1377–1378. aasta talvel tuli ta Novgorodi, kust suundus edasi Moskvasse. 1378. aastal osales Voža jõe lahingus, milles vene väed alistasid Kuldhordi väejuhi Begetši. 1379.–1380. aasta talvel võitles Wingold koos venna Brjanski Dmitriga oma poolvendade (Juliana poegade) vastu, et kaitsta neile ühiselt kuuluvat Brjanski, Starodubski, Trubetševski, Novgorod-Severski regioonis asuvat vürsti maavaldust. 1380. aastal tõid nad oma polgud Dmitri Donskoi vägede koosseisu, et osaleda Kulikovo lahingus, mis ei lasknud ühineda Leedu, Vene ja Žemaitija suurvürstiriigi suurvürsti Jogaila ja Kuldhordi Mamai vägedel. Dmitri Donskoi väed võitsid selle lahingu. Pärast seda, kui Kęstutis pagendas 1381. aastal Jogaila ja Juliana Krevasse ja Vitsebskisse, tuli Wingold tagasi Leedu suurvürstiriiki, et valitseda Polotskit. 1385. aasta lõpus astus Wingold vastu Krevo unioonile, milles oli kirjas, et „Jogaila… tahab, soovib ja ihkab võtta vastu Püha Rooma kiriku katoliku usku“ ja „… lubab oma Leedu ja Vene maad liita igaveseks ajaks Poola Kuningriigi krooniga“. Oktoobris-novembris moodustas Wingold koalitsiooni Jogaila vastu. 1386. aasta 2. veebruariks vallutas ta Vilniuse ja Ašmjanõ ümber olevad alad ning allutas veebruaris oma võimule Lukomli. Jogaila saatis kiirkorras Leetu Vytautase ja Skirgaila koos Poola vägedega. Neil õnnestus peatada Saksa ordu rüütlid, lüüa Wingold Lukomlist minema, 1386. aasta kevadel võita Svjatoslav Ivanovitš lahingus Mstislavi all ning 1387. aasta kevadel vallutada Polotsk. Suurvürst Wingold võeti pettusega vangi ja pagendati Poola Chęciny kindlusesse. 1390. aastal pagendas Vytautas Polotskist Skirgailo. Kas pärast seda sündmust või Jogaila ja Vytautase vahel sõlmitud Ostrovski kokkuleppe järel tuli Wingold tagasi Polotski. 1393. aasta sügisel tuli Wingold koos Pihkva saadikutega Novgorodi, et sõlmida kokkulepe. 1394. aasta kevadel tuli Novgorodi ka metropoliit Kiprian. Kuid novgorodlased ütlesid ära nii pihkvalastele kui ka metropoliidile. Nagu ka paljud teised leedu-vene vürstid, langes Wingold 12. augustil 1399 tatarlastega peetud Vorskla jõe lahingus. Mälestus 2009. aastal püstitati Polotskis Wingoldile ausammas (skulptor I. Golubev). Polotskis asub Wingoldi muuseum, aadressil Engelsi tn 3.

Andrius Algirdaitis (lietuviškas vardas Vingaudas, lenkiškai Vingoldas, krikšto vardas Andrius, 1325–1399 m. rugpjūčio 12 d.) – Pskovo (1342–1348 m.; valdė per vietininką) ir Polocko (1342–1387 m.) kunigaikštis.

Biografija:

Lietuvos didžiojo kunigaikščio Algirdo ir jo pirmosios žmonos, Vitebsko kunigaikštytės Marijos, vyriausiasis sūnus. Iki XIV a. aštuntojo dešimtmečio kovojo prieš Livonijos ordiną. 1377 m. mirus Algirdui pretendavo į didžiojo kunigaikščio sostą, kartu su Livonijos ordinu, Maskvos didžiąja kunigaikštyste ir Naugardo kunigaikštyste sudarė koaliciją prieš Jogailą. Andriaus įtikintas Maskvos didysis kunigaikštis Dmitrijus Donietis 1380 m. užėmė LDK valdas Starodubą ir Trubčevską. Kulikovo mūšyje 1380 m. Andrius vadovavo Maskvos kariuomenės daliniui. 1381 m. ir 1385 m. prieš Lietuvos didįjį kunigaikštį Jogailą sukėlė du maištus, motyvuodamas, jog katalikybę priėmęs Jogaila negali vadovauti pravoslavų žemėms. Nesutarimais pasinaudojo Maskva ir Livonijos ordinas. 1385 m. spalio 10 d. su Livonijos magistru sudarė vasalinę sutartį: mainais už gynybą Andrius Algirdaitis vokiečiams atidavė Polocko kunigaikštystę ir drauge pradėjo rytinių LDK žemių puldinėjimą. 1387 m. Skirgaila, padedamas lenkų, užėmė Polocką, Andrių paėmė į nelaisvę ir išsiuntė į Lenkiją, kur šis 7 metus kalėjo. 1394 m. Vytauto prašymu paleistas. 1399 m. žuvo Vorsklos mūšyje kovodamas prieš totorius.

Nuorodos:

• Apie Palubinskų giminę – giminės pradininkas Vingaudas

Šaltiniai:

• Algirdas Matulevičius. Andrius Algirdaitis. Visuotinė lietuvių enciklopedija, T. I (A-Ar). – Vilnius: Mokslo ir enciklopedijų leidybos institutas, 2001. 500 psl.

Wingold (Wingont, Вингонт, Wingolt, Вонгут; 1325 – 12 sierpnia 1399 bitwa nad Worsklą) był wielkim księciem Trubecka 14 lutego 1386 – 1388, Psków 1341 – 1343, 134? – 1348, 1377 – 1386, 1394 – 1396, Połock 1342 – 1387 i Lukoml 1342 – 1387. W 1342 został ochrzczony w Moskwie jako prawosławny, a 14 lutego 1386 w Krakowie jako katolik. Pochodzi z dynastii Giedyminów, najstarszy syn wielkiego księcia litewskiego Olgierda i księcia witebskiego Marii Jarosławnej. Dzieciństwo spędził w Witebsku. W 1341 przybył do Pskowa z ojcem Olgierdem i wujkiem Kięstutisem. Na prośbę mieszkańców Pskowa, którzy liczyli na pomoc w walce z Zakonem Kawalerów Mieczowych, Wingold został mianowany księciem pskowskim. W 1342 został zamożniejszym księciem połockim, ale nadal rządził w Pskowie, gdzie na zastępcę władcy mianował Jurija Witowtowicza. W 1348 Pleskov ponownie stał się niezależny od Republiki Nowogrodzkiej i ponownie ustanowił Księstwo Pskowskie, które było arystokratyczną oligarchią, potocznie zwaną Republiką Pskowską. W drugiej połowie XIV wieku bratanek Wingolda, wielki książę Witold i Dymitr Donskoj z Moskwy, rozpoczęli rywalizację o żyzne ziemie południowe Rusi, dawniej kontrolowane przez Złotą Ordę. Po śmierci zastępcy gubernatora w 1348 r. mieszkańcy Pskowa wykorzystali sytuację i nie uznawali już Wingolda za własnego księcia. W 1359 Wingold wygnał z Rżewa zastępców władców Wasilija Michajłowicza i zwrócił miasto Wsiewołodowi Aleksandrowiczowi Holmskiemu, który od 1358 ukrywał się przed prześladowaniami Wasilija Kaszyńskiego i Tatarów na Litwie. W 1362 brał udział w bitwie pod Błękitne Wody w pobliżu South Bug. Jesienią 1368 i 1370 jego ojciec brał udział w kampaniach przeciwko księstwu moskiewskiemu, których celem było przywrócenie praw księcia Tweru Michaiła Aleksandrowicza, których książę moskiewski nie chciał uznać. Letopiss Symeona mówi, że w 1373 roku Wingold i Kęstutis udali się na łupieżczą wyprawę w posiadanie księcia Perejasławia. W kwietniu i wrześniu 1374 i listopadzie 1375 poprowadził ekspedycję wojskową do twierdzy Zakonu Vana-Väina. Po niemieckim najeździe na Litwę w lutym 1375 r. Wingold wraz z trzema braćmi, Kęstutisem i synem księcia smoleńskiego (Światosławicza), splądrował majątki arcybiskupa ryskiego i kawalerów inflanckich. W sierpniu 1376 r. Rēzekne (Rēzekne) zaatakował zamek. W marcu 1377 r. wojska rosyjsko-litewskie wzięły udział w wyprawie wojskowej do Kurlandii. Chociaż Wingold był prawdopodobnie najstarszym dzieckiem ojca, synowie jego macochy Tweri Juliany nie wpuścili go po śmierci ojca, wielkiego księcia Olgierda, w Wilnie w 1377 r., a on wszedł do księstwa moskiewskiego na podstawie kontraktów z wielkim księciem Dmitrijem Donskojem i Włodzimierzem Andriejewicz Serpuchowski. Wingold został nazwany Wielkim Księciem w dokumentach moskiewskich. Za zgodą Dmitrija odzyskał kontrolę nad księstwem pskowskim. 1377-1378. Zimą 2006 przyjechał do Nowogrodu, skąd przeniósł się do Moskwy. W 1378 r. brał udział w bitwie nad rzeką Wojwodina, w której wojska rosyjskie pokonały przywódcę Złotej Ordy Begetha. W 1379 r., po najeździe mongolskim na Ruś, księstwo trubeckie przeszło w ręce brata Wingolda Dymitra Korybuta, wielkiego księcia Briańska itd., a następnie Wingolda i innych książąt trubeckich. 1379-1380 Zimą 2006 r. Wingold walczył ze swoim bratem Dmitrijem Briańskiem przeciwko swoim przyrodnim braćm (synom Juliany) w obronie ziemi księcia w obwodach Briańsk, Starodub, Trubeck, Nowogród-Siewiersk, które były ich wspólną własnością . W 1380 r. wprowadzili swoich towarzyszy do sił Dymitra Donskoja, aby wziąć udział w bitwie pod Kulikowem, która uniemożliwiła połączenie sił Wielkiego Księcia Jagiełły i Złotej Ordy Wielkiego Księstwa Litewskiego, Rosji i Żmudzi. Wojska Dmitrija Donskoya wygrały bitwę. Gdy potęga Tatarów słabła, Dmitrij zdecydowanie pokonał Hordę na Polu Snajperów (1380), by kilka lat później zostać oblężonym w Moskwie przez Chana Tochtamysza. Wzmocnienie więzi księstwa pskowskiego z księstwem moskiewskim było spowodowane rozwojem gospodarczym i celami polityki zagranicznej, udziałem Pskowa w bitwie pod Kulikowem w 1380 roku oraz udaną wspólną walką z państwem zakonnym Zakonu Krzyżackiego. Po zesłaniu przez Kęstutisa Jagiełły i Juliany do Krewa i Witebska w 1381 r., Wingold powrócił do Wielkiego Księstwa Litewskiego, by rządzić Połockiem. Kiedy król Ludwik I Węgier zmarł w 1382 r., arcybiskup krakowski Jan Radlica koronował młodszą córkę na „Jadwigę królem Polski” – formalnie rzecz biorąc była królem, a nie królową. Szlachta nakłoniła ją do zerwania zaręczyn z Wilhelmem, księciem Austrii, a zamiast tego poślubiła brata Wingolda, Jagiełłę, Wielkiego Księcia Litewskiego, którego kraj powrócił do słowiańskiego pogaństwa po krótkim okresie chrześcijańskiego Królestwa Litwy w latach pięćdziesiątych XII wieku. Pod koniec 1385 r. Wingold sprzeciwił się unii w Krewie, stwierdzając, że „Jogiełło… chce, pragnie i pragnie przyjąć wiarę katolicką Świętego Kościoła Rzymskiego” oraz „… obiecuje zjednoczyć swoje ziemie litewskie i rosyjskie z koroną Królestwo Polskie na zawsze”. W październiku i listopadzie Wingold utworzył koalicję przeciwko Jagiełło. Do 2 lutego 1386 podbił okolice Wilna i Aszmjan, aw lutym ujarzmił Lukomli. Jagiełło szybko wysłał Witolda i Skirgiełłę na Litwę wraz z polskimi siłami. W dniach 14 i 15 lutego 1386 bracia Wingold, Jagiełło, Korybut, Lingweni, Korygiełło, Wigunt-Aleksander itp. ochrzcili i przeszli na katolicyzm w katedrze na Wawelu w Krakowie. Jagiełło został koronowany na króla Polski jako Władysław, imię wybrane na cześć pradziadka Jadwigi, unifikatora. Udało im się powstrzymać Krzyżaków, pokonać Wingolda Lukomlisa, pokonać Światosława Iwanowicza w bitwie pod Mścisławiem wiosną 1386 roku i wiosną 1387 roku podbić Połock. Wielki książę Wingold został oszukańczo uwięziony i wywieziony na zamek chęciński, Polska. W 1390 r. Witold wygnał Skirgiełło z Połocka. Albo po tym wydarzeniu, albo po porozumieniu Ostrowskiego między Jagiełłą i Witoldem Wingold wrócił do Połocka. Jesienią 1393 roku Wingold przybył do Nowogrodu z ambasadorami Pskowa, aby podpisać porozumienie. Wiosną 1394 r. do Nowogrodu przybył także metropolita Kiprian. Jednak zarówno mieszkańcy Nowogrodu, jak i mieszkańcy metropolii wyrzekli się go. 1399. W wyniku nowych konfliktów w ramach Złotej Ordy Tochtamysz został zdetronizowany przez partię chana Temura Kutlugha i emira Edigu, wspieraną przez wielkiego Tamerlana. Gdy Tochtamysz poprosił o pomoc Witolda, ten ochoczo zgromadził ogromną armię, w skład której wchodzili Rusini, Litwini, Mongołowie, Moskali, Polacy, Rumuni i Krzyżacy. Jego armia spotkała się z Tatarami nad rzeką Worskla, dopływem Dniepru. Chociaż armia litewska była dobrze wyposażona w działa, nie była w stanie oprzeć się tylnemu atakowi jednostek rezerwowych Edigu. Witold ledwo mógł uciec żywy, wielu książąt jego rodu zostało zabitych, chociaż jako Wingold, jego brat Dymitr I Starszy, syn brata Iwan Dmitrejewicz Skindyr, Stefan Musat, książę mołdawski i dwóch jego braci, a czwarty został ciężko ranny, a zwycięscy Tatarzy oblegali Kijów. „A krew chrześcijańska płynęła jak woda pod mury Kijowa”, jak ujął to jeden z kronikarzy. Tymczasem Temur Kutlugh zmarł od ran otrzymanych w bitwie, a Tokhtamysh został zabity przez jednego ze swoich ludzi. Jak wielu innych książąt litewsko-rosyjskich, Wingold poległ 12 sierpnia 1399 r. w bitwie nad Worskli z Tatarami. Klęska Witolda pod Worskli skutecznie zablokowała ekspansję Wielkiego Księstwa Litewskiego na Ruś Południową. Jego ogromne państwo straciło również z trudem wywalczony dostęp do Morza Czarnego. Aktywność polityczną Litwinów przerzucono wówczas na walkę o księstwa północne, m.in. Księstwo Smoleńskie.

Pamięć

W 2009 roku w Połocku wzniesiono pomnik Wingolda (rzeźbiarz I. Golubev). Muzeum Wingolda znajduje się w Połocku przy ulicy Engelsa 3.

Matka: Maria Witebska (? - 1346)
Ojciec: Olgierd (ok. 1296 - koniec maja 1377), wielki książę litewski 1345 - 1377

Bracia

Konstantyn (XIV w. - 1386 / przed 30 października 1390), książę Czernihowa i Czartoryska Włodzimierz (XIV w. - po październiku 1398 r.), Wielki Książę Kijowski 1362 - 1395, Sluck, Kopylsk 1395 Fiodor (Teodor; XIV w. - 1399), książę Rylsk 1370 - 1399, Ratnie 1387 - 1394, Briansk 1393 Skirgiełło (Iwan; ok. 1354 - 11 stycznia 1397 Kijów), Książę Troocki 1382 - 1395, Połock 1387, Kijów 1395 - 1397, Książę regent litewski 1386 - 1392 Władysław II Jagiełło (Jogailo; ok. 1351 - 1 czerwca 1434 Grodek Jagielloński), wielki książę litewski 1377 - listopad 1381, 3 sierpnia 1382 - 5 sierpnia 1392, król polski 1386 - 1434 Korybut (Dymitr; po 1350 - po 1404), Wielki Książę Trubecki 1357 - 1379, Briańsk 1357 - 1379, 1390 - 1399, Starodub 1383, 1387 | 87 lub 1388 | 88 - 1397 i książę Druck 13 ?? - 13 ??, & Pereyaslav-Zalesski 1379 - 1388; przodek Trubeccy; książę Nowogród Siewierski 1386 - 1392/1393 | 93; Lingweni (Szymon; XIV wiek - po 19 czerwca 1431), książę Mścisława, regent Wielkiego Nowogrodu Korygielło (Kazimierz; po 1350 - 1390/1392 Wilno), kanclerz w Mścisławiu Wigunt (Вигунт, Wingont, Aleksander, Александр; po 1350 - 28 czerwca 1392), książę Kiernowa Swidrygiello (Boleslaw; 1355-10 lutego 1452 Luck), książę Witebsk 1392 - 1393, 1430 - 1436, Podole 1400 - 1402, Nowogród Siewierski 1404 - 1408, 1420 - 1438, Czernihow 1419 - 1430, Wielki Książę Litewski 7 października 1430 - 1 września 1432, pan Wołynia 1437-1452

Siostry

Fiedora Titowiczowa (ur. XIV w .; m. Po 1376 r. Książę Śwjatosław Titowicz z Karaczowa i Zwenigorod Nowosielska (XIV wiek; m. Książę Iwan Nowosielski i Odojewski Agrypina (Maria; XIV wiek - 1393; m. 1354 książę Borys z Niżnego Nowogrodu i Suzdalu Helena Moskiewska (Evpraksija, Helena Olgierdowna; po 1350-15 września 1438), m. zima 1371/1372 książę Włodzimierz Andriejewicz z Borowska, książę Serpuchowsk i trzecia część Księstwa Moskiewskiego, książę Wołocka i Rzheva 1389 - 1405, Gorodetsk i Uglich 1405 - 1410 Kenna Słupska (Joanna; ok. 1350-27 kwietnia 1368), m. po 1360 r. książę pomorski Kazimierz IV Słupski (Kazko Słupski) Maria Olgierdowna (po 1350 -?), 1m * 1354 Borys, wielki książę suzdalski; 2m * 1379 Wojdyło, starosta lidzki; 3m * Dawid, książę grodzieński Aleksandra Olgierdowna (ok. 1370-19 czerwca 1434), m. 1387 Siemowit IV Płocki, książę mazowiecki w Czersku, Rawie Mazowieckiej, Sochaczewie, Płocku, Gostyninie, Płońsku, Wiznie, Kujawach i Bełzie Wilheida (Katarzyna; po 1350 - po 4 IV 1422), m. 1388 Johann II zu Mecklenburg-Stargard, książę Meklemburgii 1392/1393 - 1416, mistrz Stargardu, Sternberg, Friedland, Furstenberg i Lychen od 1408 roku Jadwiga Oświęcimska (po 1350 - po 13 maja 1400), m. 1394 Książę Hanus III Oświęcimski, książę oświęcimski 1395/1396 | 96 - 1405

Synowie

Ostey Wingoldowicz (Michał;? - Moskwa 1382/1385) Szymon Wingoldowicz (? - 1387) Iwan Wingoldowicz Pskowski (? - po 1437), książę pskowski 1389/1396 - 1399

tytuł = Wielki Książę Trubeck przed = Andrzej Dymitrowicz Trubecki po = Butaw (Dymitr Olgierdowicz) lata = 14 lutego 1386 - 1388

tytuł = Książę Pskowski wcześniej = Jurij Pskowski po = Iwan Wingoldowicz Pskowski lata = 1341 - 1343; 134? - 1348; 1377 - 1386; 1394 - 1396

tytuł = Książę Polocka przed = Olgierd po = lata Wielkiego Księstwa Litewskiego = 1342 - 1387

tytuł = Książę Łukomla przed = Wasyl z Łukomla po = Wielkie Księstwo Litewskie lata = 1342-1387 skrzynka końcowa

Kategoria: 1325 urodzeń Kategoria: 1399 zgonów Kategoria: szlachta białoruska Kategoria: szlachta ruska

Wingold był Wielkim Księciem Trubeckim. Okres panowania: 14 lutego 1386 - 1388. Poprzednik: Andrzej Dymitrowicz Trubecki. Następca: Korybut (Dymitr Olgierdowicz).

Винголд Андрей Ольгердович - (ок. 1325 — 12 августа 1399) — князь псковский в 1341—1348, 1377—1385 и 1394—1399 годах, полоцкий в 1342—1377, 1381—1387 и 1393—1399 годах, трубчевский с 1360-х годов, совместно с собратом Дмитрием Ольгердовичем (скорее всего Дмитрий Старший - сын Василия и Константина Друцкого), лукомский с 1386 года, из династии Гедиминовичей. Старший сын великого князя литовского Ольгерда и княжны витебской Марии Ярославны. В Куликовской битве выступал союзником Дмитрия Ивановича.

Хроника Быховца ошибочно называет его Андреем Горбатым — сыном Кейстута. В историографии XIX века, начиная с работ Теодора Нарбута, Андрею приписывается литовское языческое имя Вингальт. Однако по сохранившимся летописям оно неизвестно

Биография

Детские годы провел в Витебске. В 1341 году прибыл в Псков со своим отцом Ольгердом и дядей Кейстутом. По просьбе псковичей, рассчитывавших на помощь в борьбе с Ливонским орденом, поставлен во Пскове на княжение. В 1342 году стал князем в более богатом Полоцке, но продолжал управлять и Псковом, назначив туда наместника Георгия (Юрия) Витовтовича. В 1348 году псковичи, воспользовавшись смертью наместника, перестали признавать Андрея своим князем.

В 1359 году Андрей Ольгердович изгнал из Ржевы наместников Василия Михайловича Кашинского и вернул город Всеволоду Александровичу Холмскому, который с 1358 года укрывался в Литве от притеснений Василия Кашинского и татар. Это было сделано по благословению литовско-волынского митрополита Романа, в ведении которого находились и полоцкая и тверская епархии.

В 1362 году участвовал в битве на Синих Водах.

В 1368 году изгнал из Хорвача и Родни наместников Василия Кашинского, захватившего в 1367 году власть в Тверском княжестве.

Осенью 1368 и 1370 годов принимал участие в походах отца на Москву, предпринятых для восстановления попранных москвичами прав тверского князя Михаила Александровича.

В 1373 году, согласно Симеоновской летописи, Андрей вместе с Кейстутом совершил набег на Переяславскую волость.

В апреле и сентябре 1374 года и в ноябре 1375 года возглавлял походы на Динабургский замок. После набега немцев в феврале 1375 года на Литву, Андрей Ольгердович в марте вместе с тремя братьями, Кейстутом и с сыном Смоленского князя (Святославичем) разорял земли Рижского архиепископа и ливонских рыцарей. В августе 1376 года совершил нападение на замок Розиттен. В марте 1377 года участвовал в походе русско-литовских войск в Курляндию.

В 1350—1377 годах Андрей Ольгердович подарил полоцкому Троицкому монастырю бобровые гоны от реки Званы (Званицы) до Дриссы и в 1370—1377 годах пожаловал боярам Ф. Ф. и Д. Ф. Корсакам село Семенцово на Берязвичах (современное Семенцово в Витебской области). В текстах пожалований Андрей назван великим князем.

После смерти великого князя Ольгерда в 1377 году Андрей, хотя и был, вероятно, старшим среди его детей, не стал великим князем,так как Ольгерд определил своим наследником Ягайло — сына от Иулиании Тверской. Согласно одной из летописей «Куликовского цикла» — т. н. Летописной повести о куликовской Битве, Андрей Ольгердович перешёл на службу в Московское княжество, заключив договоры с великим князем Дмитрием Ивановичем и с Владимиром Андреевичем Серпуховским. При этом в московских документах Андрей именовался «великим князем». Возможно с согласия Дмитрия вновь стал княжить в Пскове. Зимой 1377—1378 прибыл в Новгород, откуда отправился в Москву.

Реализовывал политические устремления Киприана, митрополита Киевского. В 1378 году участвовал в разгроме русскими войсками Бегича в битве на реке Вожа.

Зимой 1379—1380 года Андрей Ольгердович вместе с собратом Дмитрием (скорее всего Дмитрий Старший - сын Василия и Константина Друцкого), при поддержке двоюродного брата Дмитрия Михайловича Боброк-Волынского и мужа своей сестры Елены Ольгердовны Владимира Андреевича, боролся против своих единокровных братьев (детей Иулиании) за сохранность своего совместного с Дмитрием Ольгердовичем (скорее всего Дмитрий Старший - сын Василия и Константина Друцкого) удела в брянско-стародубско-трубчевско-новгород-северском регионе. В 1380 году все четверо привели свои полки в войско Дмитрия Ивановича, приняв участие в Куликовской битве, которая не позволила соединиться войскам Ягайло и Мамая. Ягайло вернулся в Литву и в 1381 году послал своего младшего брата Скиргайло в Полоцк. Полочане выгнали Скиргайло из города и он бежал к немцам.

После того как Кейстут в 1381 году сослал Ягайло с Иулианией в Крево и Витебск, Андрей Ольгердович вернулся в Великое княжество Литовское на своё княжение в Полоцк. В мае — июне 1385 года его сын Михаил Андреевич погиб в походе Владимира Андреевича Храброго на Рязанское княжество. В конце 1385 года Андрей Ольгердович выступил против Кревской унии, по которой «Ягайло … хочет, желает и жаждет принять веру католическую святой Римской церкви» и «…обещает земли свои литовские и русские на вечные времена к короне Королевства Польского присоединить».

В октябре — ноябре Андрей сформировал коалицию противников Ягайло в которую вошли орденские рыцари, латигола и смоленский князь Святослав Иванович. К 2 февраля 1386 года Андрей Ольгердович захватил район вокруг Вильны и Ошмян и в феврале подчинил своей власти Лукомль. Ягайло срочно отправил в Литву Витовта и Скиргайло с польскими войсками. Им удалось остановить тевтонских рыцарей, выбить Андрея из Лукомля, в апреле 1386 года разгромить Святослава Ивановича в битве на реке Вихре, а весной 1387 года взять Полоцк. Великий князь Андрей Ольгердович с помощью обмана был захвачен в плен и сослан в польский Хенчинский замок. При обороне Полоцка погиб сын Андрея.

Летом 1387 года в Литву приехал митрополит Киприан, который убедил Витовта возглавить антипольскую коалицию и обручил дочь Витовта Софью с московским княжичем Василием. В 1390 году Витовт изгнал из Полоцка Скиргайло. Либо после этого, либо после Островского соглашения Витовта и Ягайло, Андрей Ольгердович вернулся в Полоцк. 18 февраля 1394 года от имени Витовта, Скиргайло, Владимира и Фёдора Ольгердовичей на имя короля Владислава Ягайло была составлено поручительство за Андрея Ольгердовича.

Осенью 1393 года Андрей вместе с псковскими послами приехал в Новгород с целью заключения договора. Весной 1394 года в Новгород приехал и митрополит Киприан. Но новгородцы отказали и псковичам, и митрополиту.

12 августа 1399 года Андрей Ольгердович, как и многие литовско-русские князья, погиб в битве с татарами на реке Ворскле.

Брак и дети

Имя жены Андрея неизвестно. Сохранилось письмо княгини полоцкой — жены Андрея Ольгердовича и их детей, князей Семёна и Ивана Андреевичей в Рижский городской совет с просьбой о выдаче её пушнины купцам Проньке и Кольцу (октябрь-ноябрь 1385 года).

Указываются следующие дети Андрея Ольгердовича:

• Михаил (погиб в 1385 году в битве под Перевитском)
• Семён (погиб в 1387)
• Иван (ум. после 1439), князь псковский 1386—1394
• (?) Фёдор (ум. 1399), князь полоцкий (?), от него своё выводили происхождение князья Лукомские и князья и дворяне Полубинские
• Также известен Остей, внук Ольгерда, погибший в 1382 году при обороне Москвы во время нашествия хана Золотой Орды Тохтамыша. Не исключено, что он также был сыном Андрея.

Память

В 2009 году в Полоцке установлен памятник Андрею Ольгердовичу (скульптор И. Голубев).

В Полоцке, по улице Энгельса, дом 3 находится музей Андрея Ольгердовича.

Литература

* Stadnicki K. Bracia Władysława-Jagiełły… — S. 18, прим. 4.

• Георгий Витовтович // Русский биографический словарь : в 25 томах. — СПб.—М., 1896—1918.
• Акты, относящіеся къ исторіи Западной Россіи собранные и изданные Археографическою Коммиссіею. — Т. I. — СПб., 1846. — С. 27.
• Кузьмин А. В. Опыт комментария к актам полоцкой земли второй половины XIII — начала XV в. // Древняя Русь. Вопросы мидеевистики. — 2007. — № 4. — С. 50-62.
• Хорошкевич А. Л. Комментарии // Полоцкие грамоты XIII — начала XVI вв. — М., 1980. — Т. III. — С. 140—152.
• Ян Тенговский полагает, что старшим сыном Ольгерда был Фёдор.
• Летописная повесть о Куликовской битве Архивировано 25 мая 2011 года.. Горский А. А. Русь: от славянского Расселения до Московского царства. — М., 2004. — С. 250.
• Опись архива Посольского приказа 1626 года. — М. 1977. — Ч. 1. — С. 34-35. — Л. 5-5об.
• Кучкин В. А. Андрей Ольгердович // БРЭ. — Т. 1. — М., 2005. — С. 730.
• Александров Д. Н., Володихин Д. М. Борьба за Полоцк между Литвой и Русью в XII—XVI веках Архивировано 25 августа 2011 года.. — М., 1994.
• Кузьмин А. В. Опыт комментария к актам Полоцкой земли второй половины XIII — начала XV в. // Древняя Русь. Вопросы медиевистики. — 2007. — № 4. — С. 52, 63.
• Быков А., Кузьмина О. Митрополит Киприан. Портрет на фоне эпохи // 1 сентября. История. — 2001. — № 22-23.
• Akta unii Polski z Litwa. 1385—1791. — Kraków, 1932. — № 35. — S.32.
• Кузьмин А. В. Опыт комментария к актам полоцкой земли второй половины XIII — начала XV в. // Древняя Русь. Вопросы медиевистики. — 2007. — № 4. — С. 63-64.
• Барбашев А. И. Очерки литовско-русской истории XV века. Витовт. Последние двадцать лет княжения (1410—1430). — СПб.: Типография Н. Н. Скороходова, 1891. — С. 23.
• Н. В—н—в. Полоцкие князья // Русский биографический словарь : в 25 томах. — СПб.—М., 1896—1918.
• Stadnicki K. Bracia Władysława-Jagiełły Olgierdowicza, króla Polski, wielkiego Xięcia Litwy. Jako dalszy ciąg «Synów Giedymina». Z tablicami genealogicznymi. Lwów, 1867. VIII, 416 s.
• Славянская энциклопедия. Киевская Русь — Московия: в 2 т. / Автор-составитель В. В. Богуславский. — М.: ОЛМА-ПРЕСС, 2001. — Т. 1. — 784 с. — 5000 экз. — ISBN 5-224-02249-5.
• Нарбут А. Н. Генеалогия Белоруссии. Выпуск 2. — М., 1994.
• Андрей Ольгердович // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
• Андрей Полоцкий // Централизованная библиотечная система города Полоцка.